Ako je verovati tumačima snova, šišanje i brijanje obično predstavljaju loš predznak. Za Branka Radakovića, multimedijalnog umetnika iz Bača, ovaj berberski čin poseduje višeznačnu simboliku, tako da uopšte nije slučajno to što pripada središnjem delu uvoda u njegov dugometražni prvenac. Nastajao godinama, uz pomoć štapa i kanapa, a uz podršku porodice i prijatelja, To moram je eksperimentalna dokudrama, koja sporadično poprima odlike video arta i filmskog performansa.
Kao reditelj, scenarist, snimatelj, producent i glavni glumac/narator, Radaković preuzima sav teret na svoja pleća, sagledavajući (gorak) život u svetu apsurda i poremećenih vrednosti iz sopstvenog ugla, sa pozicije marginalizovanog čoveka. Početna sekvenca, sa senkom autora koji u ruci drži kameru uperenu ka sebi, nagoveštava da je u pitanju lično delo, mada se u melanholičnim (i ne baš uvek suptilno iskazanim) razmišljanjima mogu lako uočiti univerzalne teme.
Meditacija o smrti, kao jedinom istinskom moranju, podstiče pitanje rađanja i slobodne volje, da bi kroz reči krezubog starca, jednog od sagovornika, dobila mračno-komični epilog, profanu dimenziju lokalnog karaktera. Neodgovoran odnos prema prirodi navodi se kao vodeći uzrok sunovrata ljudskog roda i poklapa se sa pričom o Ani i Filozofu, u kojoj stvaralac pokazuje slabost (sebičnost) i zagovara destrukciju, zato što u potencijalnom roditeljstvu vidi sputavanje umetničke slobode. Mediji i moćnici, behemoti društvene stvarnosti, predmet su kritike u okviru sveobuhvatne potrage, na dugom putu bez jasnih putokaza.
Uprkos niskobudžetnosti, To moram je neretko vizuelno intrigantan i nadahnut - u omažima, "drskoj" montaži i kompoziciji kadrova mogu se prepoznati uticaji Godara, nosilaca crnog talasa (Žilnika, Makavejeva i Jovanovića) i Linča iz faze nakon Bulevara zvezda (Mulholland Drive), tokom koje se prebacuje na digitalnu kameru. Dvostruka ekspozicija, prebacivanje slika u negativ ili propuštanje istih kroz filter u boji, kao i sve ostale modifikacije, doprinose likovnosti izraza i nisu lišene smisla, čak i onda kada deluju hirovito. Bitnu ulogu igra i muzička podloga - neobična kombinacija turobnih dronova, klasike i džeziranog roka ide u prilog specifičnoj atmosferi, začinjenoj oporim humorom.
U Brankovom glasu čuju se iskrenost, sarkazam, sigurnost, samoironija i staloženost. Svestan je anti-komercijalnosti filma i činjenice da do šire publike neće dopreti, ali za to ne mari, jer morao je da ga snimi...
No comments:
Post a Comment