Yūkoku (Yukio Mishima & Masaki Dōmoto, 1966)

Polučasovna drama Yūkoku (Patriotizam) briljantna je adaptacija istoimene kratke priče jednog od najuticajnijih i najkontroverznijih japanskih pisaca. Inspirisana istinitim događajem, neuspelim državnim udarom koji se odigrao 26. februara 1936, bavi se temama časti, ljubavi i smrti. Nakon što dobija naređenje da pogubi pobunjenike, bliske prijatelje, poručnik Shinji Takeyama odlučuje da izvrši sepuku. Vezana zavetom, njegova mlada supruga Reiko spremna je da ga u tome prati...

Kao originalni tvorac, scenarista, (ko)reditelj, glavni glumac i dizajner produkcije, Yukio Mishima preuzima najveći deo "tereta" na sebe, pripremajući se za sopstveno samoubistvo. Odbacujući dijaloge i usredsređujući se na slikovnost, za film pokazuje duboko razumevanje, na kojem bi i neki daleko iskusniji autori mogli da mu pozavide. Sažet uvid u originalan tekst pruža na ručno ispisanim svicima, podređujući ih brižljivo komponovanim i pretežno statičnim kadrovima, gestikulaciji likova i mudro odabranoj muzičkoj pratnji - delovima Wagnerove opere Tristan und Isolde. Neskriveno divljenje prema No teatru izražava minimalističkom scenografijom, u kojoj figurira dekorativni kaligrafski natpis "shisei" (odanost, vernost), kao stalni podsetnik na fanatičnu posvećenost zaboravljenim tradicionalnim "vrednostima".

Svoju militantnost i opčinjenost ritualnim samoodricanjem od života uzdiže na nivo fetiša i, učvršćujući vezu između Erosa i Tanatosa, zamagljuje granicu između senzualnog i visceralnog, seksualne ekstaze i samrtne agonije. Podjednako ubedljiv u svakom od pet činova, on stvara upečatljiv sinematski autoportret, jasan odraz idiosinkratičnih opsesija i beskompromisnih stavova (slagali se sa njima ili ne). Eterična Yoshiko Tsuruoka, kojoj je uloga Reiko prvi i poslednji izlet u svet sedme umetnosti, predstavlja protivtežu njegovoj subverzivnosti.

U isti mah poetičan i mučan, oniričan i sirov, intiman i otuđujuć, Yūkoku je, uprkos malom obimu, jedno od najznačajnijih ostvarenja "Nūberu bāgu" perioda - vizuelna projekcija provokativnih misli...